کرونا و درگیری پوست

✍ دکتر علیرضا مقتدری
⚜ قائم مقام معاونت آموزش و پژوهش نظام پزشکی اصفهان

انواع گوناگون دانه‌های پوستی؛ یک علامت رایج در بسیاری از بیماری‌های ویروسی هستند، اما یک علامت پوستی در میانه شیوع ویروس کرونا عامل بیماری کووید-۱۹ جلب توجه کرده است که «انگشت کووید» نام گرفته است: تورم انگشتان پا که با قرمزی، دردناکی و گاهی خارش پوست همراه است و شبیه به سرمازدگی پوست که در دست‌ها و پاهای افرادی است که مدت طولانی در هوای سرد هستند.

اگر تنها مشکل بیماران این عارضه پوستی در انگشتان باشد، نیازی به مراجعه به بخش اورژانس نیست، ولی افرادی که فکر می‌کنند دچار انگشت کووید هستند و دلیل دیگری برای مراجعه اضطراری ندارند، موضوع را از راه دور با پزشکشان در میان بگذارند. بعد پزشکان باید تصمیم بگیرند که آیا بیمار باید در خانه بماند یا به بیمارستان مراجعه کند و آزمایش کرونا بدهد.

گرچه شایع‌ترین علائم کرونا تب، سرفه خشک و تنگی نفس است، اما برخی از افراد بدون اینکه این علائم را بروز دهند دچار عفونت با ویروس می‌شوند و آن را به دیگران هم سرایت می‌دهند.

متاسفانه با انتشار بیشتر این ویروس شگفتی‌ساز، علائم کمتر شایع هم گزارش می‌شوند، از جمله از دست رفتن بویایی، استفراغ و اسهال و به طور فزاینده‌ای انواعی از مشکلات پوستی.

متخصصان پوست در یک پژوهش؛ ۸۸ بیمار کووید-۱۹ را در بیمارستانی در ایتالیا بررسی کردند و دریافتند که از هر پنج نفر یک نفر علائم پوستی دارد که اغلب به صورت دانه‌های پوستی روی تنه بود. پزشکان اسپانیایی در یک بررسی دیگر، رشته‌ای از ۳۷۵ بیمار با عفونت ثابت‌ شده کرونا را گزارش کردند که انواعی از شکایات پوستی را داشتند، از کهیر گرفته تا ضایعات پوستی شبیه آبله‌مرغان و تورم انگشتان پا.

در یک تحقیق، از حدود ۵۰۰ بیمار مبتلا به کرونا که با ضایعات پوستی بررسی شده اند، در حدود نیمی از آنها، نقاطی شبیه به سرمازدگی بر روی انگشتان پا وجود داشت.
این ضایعات پوستی شبیه سرمازدگی، در واقع واکنشی التهابی هستند، اما اینکه چرا این ضایعات پوستی در بیماران مبتلا به ویروس کرونا ایجاد می‌شود، هنوز روشن نیست.

این علائم پوستی برای برخی از بیماران اولین یا حتی تنها علامتی است که از بیماری بروز می‌کند. در بیماران دیگر، این عوارض پوستی روی انگشتان پا ممکن است همزمان یا حتی چند هفته پس از دچار شدن به علائم شایع‌تر و وخیم‌تر کووید-۱۹ رخ دهد.

این علائم پوستی در کودکان هم بروز می‌کند، ولی هنوز دقیقا معلوم نیست که این ضایعات پوستی صرفا نتیجه واکنش التهابی هستند یا ویروس با تکثیر در پوشش درونی عروق پوست آنها را ایجاد می‌کند یا اینکه لخته‌های خونی میکروسکوپی عامل ایجاد آنها هستند.